Nếu từng một lần đặt chân đến Huế, bạn sẽ dễ dàng bị mê hoặc không chỉ bởi vẻ đẹp cổ kính của những lăng tẩm, chùa chiền rêu phong, hay dòng Hương Giang êm đềm thơ mộng… mà còn bởi một nét văn hóa đặc sắc hiện hữu trong từng món ăn – ẩm thực Huế. Không ồn ào, phô trương, ẩm thực nơi đây lặng lẽ chiếm trọn trái tim thực khách bằng sự tinh tế, nhẹ nhàng và sâu lắng như chính con người xứ kinh kỳ.
Cố đô Huế (ảnh: sưu tầm)
Ẩm thực Huế là sự hòa quyện giữa cái sang trọng, cầu kỳ của ẩm thực cung đình và nét bình dị, mộc mạc của ẩm thực dân gian. Trong từng món ăn là cả một câu chuyện – về lịch sử, về văn hóa, về sự chỉn chu của người Huế trong từng chi tiết nhỏ nhất. Không phải ngẫu nhiên mà Huế được mệnh danh là “cái nôi của nền ẩm thực Việt Nam” – nơi mọi hương vị đều được chăm chút như một tác phẩm nghệ thuật.
Những món ngon khó cưỡng (ảnh: sưu tầm)
Những món ăn làm nên thương hiệu Huế rất đa dạng và đặc sắc, trước khi khám phá ẩm thực Huế bạn hãy xem qua những món ăn này nhé.
Bún bò Huế- Tinh hoa ẩm thực xứ kinh kỳ
Không chỉ là một món ăn, bún bò Huế là cả một bản hòa tấu của hương vị – nơi cay nồng, đậm đà và thơm ngát giao thoa trong từng sợi bún, miếng thịt. Đậm chất Huế – tinh tế mà nồng hậu, món ăn này từ lâu đã vươn ra khỏi mảnh đất cố đô, ghi dấu ấn trong lòng thực khách khắp mọi miền.
Bún bò Huế (ảnh: sưu tầm)
Nước dùng là linh hồn: ninh từ xương bò, heo trong nhiều giờ liền, thêm sả, ruốc Huế và ớt tạo nên vị ngọt thanh, cay nồng rất riêng. Topping phong phú: giò heo béo mềm, chả cua thơm lừng, thịt bò lát mỏng, tiết heo… tất cả kết hợp tạo nên tô bún “đầy đủ” đúng nghĩa.
Nước dùng của Bún bò Huế (ảnh: huongnghiepaau)
Rau sống ăn kèm: giá, bắp chuối bào, rau thơm các loại… khiến món ăn thêm phần hài hòa và bớt ngấy.
Các nguyên liệu không thể thiếu để cho ra một tô bún bò Huế thơm lừng (ảnh: sưu tầm)
Một tô bún bò Huế nóng hổi vào buổi sáng hay giữa chiều mưa lất phất là đủ làm say lòng người. Dù bạn là tín đồ ẩm thực hay chỉ đơn giản muốn “thử một lần cho biết”, thì hương vị của món bún bò Huế chắc chắn sẽ khiến bạn nhớ mãi không quên.
Bạn có thể thưởng thức bún bò Huế ở những quán sau:
- Bún bò Mệ Kéo- 20 Bạch Đằng, TP Huế
- Bún bò Huế O Cương Chú Điệp- 6 Trần Thúc Nhẫn, TP Huế
- Bún bò Huế O Phụng- 14 Nguyễn Du
- Bún bò Huế Bà Tuyết- 47 Nguyễn Công Trứ
Hãy tìm những quán bún sử dụng ruốc Huế xịn, sả tươi và nấu bằng than củi – đó là bí quyết của vị Huế thật sự!
Cơm Hến Huế- Món ngon dân dã, đậm vị cố đô
Nếu bún bò Huế là đại diện cho sự cầu kỳ thì cơm hến lại là hiện thân mộc mạc, bình dị của đời sống người dân xứ Huế. Không hào nhoáng, không màu mè, vậy mà ai từng ăn qua đều thương nhớ mãi.
Cơm Hến (ảnh: sưu tầm)
Cơm hến được làm từ cơm nguội (hoặc cơm trắng để nguội), trộn cùng với hến xào mỡ hành thơm nức, đậu phộng rang giòn, tóp mỡ giòn tan, rau sống ăn kèm tươi như bắp chuối, rau thơm, giá,….Và nguyên liệu đặc biệt không thể thiếu là mắm ruốc Huế đậm đà, ăn cùng nước hến nóng đổ ngập bát nếu muốn ăn kiểu “cháo hến”.
Các nguyên liệu đầy đủ để tạo nên một tô cơm hến đậm đà (ảnh: sưu tầm)
Tất cả quyện lại trong một bát nhỏ, vừa đủ để đánh thức mọi giác quan: cay, mặn, béo, chua, thơm… và đặc biệt là vị ngọt thanh của nước hến.
Gợi ý vài địa điểm cơm hến ngon ở Huế:
- Cơm hến Hoa Đông- 64 kiệt 7 Ưng Bình, TP Huế
- Cơm hến Bà Cam- 49 Tăng Bạt Hổ
- Cơm hến Lành- 38 Ngô Gia Tự
“Đến Huế mà chưa ăn cơm hến thì coi như chưa hiểu hết Huế”- người Huế thường nói vậy!
Bánh bèo – Bánh nậm – Bánh lọc
Huế không chỉ khiến người ta say mê bởi vẻ đẹp cổ kính mà còn bởi những món ăn bé xíu, mộc mạc nhưng đầy tinh tế. Trong đó, không thể không nhắc đến bộ ba “đặc sản” nức tiếng: bánh bèo – bánh nậm – bánh lọc.
Bánh bèo chén – Nhỏ mà tinh tế
Mỗi chiếc bánh nhỏ xíu trong chén sứ, phủ trên là tôm chấy, da heo chiên giòn và mỡ hành.
Bánh bèo Huế (ảnh: sưu tầm)
Món này ăn kèm với nước mắm ngọt pha vừa miệng, chỉ cần chan nhẹ là đã “tan vào lòng người”. Bánh bèo mềm mịn thơm mùi bột gạo, cay nhẹ nơi đầu lưỡi – ăn 10 chén vẫn thòm thèm.
Bánh bèo Huế (ảnh: sưu tầm)
Bánh nậm – Mềm mại, đậm đà
Bánh nậm được gói trong lá chuối, như một “bức thư Huế”, bên trong là bột gạo mềm mịn, nhân tôm thịt rim mặn ngọt vừa phải.
Bánh nậm Huế (ảnh: sưu tầm)
Khi mở lá, hương thơm lan tỏa, thêm chút mắm ớt cay cay là hết sẩy. Món này thường ăn vào buổi sáng hoặc chiều, nhẹ bụng mà vẫn đủ vị.
Bánh nậm Huế (ảnh: sưu tầm)
Bánh lọc – Dai dai, béo bùi
Bánh lọc được làm từ bột năng, nhân là tôm rim và miếng thịt ba chỉ bé xíu. Có hai loại: lọc lá (hấp) và lọc trần (luộc). Mỗi loại mang một nét riêng nhưng đều có vị dai, đậm và thơm lừng.
Bánh lọc lá (ảnh: sưu tầm)
Chan nước mắm mặn ngọt, cay cay để ăn với bánh lọc là… chỉ muốn gắp mãi không thôi
Bánh lọc trần (ảnh: sưu tầm)
Bạn có thể thưởng thức bộ ba Bèo – Nậm – Lọc ở những quán sau:
- Quán bà Đỏ – 8 Nguyễn Bỉnh Khiêm, TP Huế
- Bánh bèo bà Cư – 23/177 Phan Đình Phùng, TP Huế
- Quán O Lé – 104/17/9 Kim Long, TP Huế
Ăn bánh Huế là ăn bằng cả vị giác và tâm hồn, bộ ba bánh nhỏ xíu ấy không chỉ là món ăn – mà là cả một phần ký ức, văn hóa của người dân đất cố đô.
Bánh ép Huế – Món ăn vặt của tuổi học trò
Nhắc đến ẩm thực Huế, ai cũng biết bún bò, cơm hến, bánh bèo… nhưng với giới trẻ, bánh ép mới là “ngôi sao đường phố” đích thực – vừa rẻ, vừa ngon, vừa gắn liền với ký ức học trò.
Bánh ép là gì ? Đó là bánh được làm từ bột lọc, cán mỏng rồi ép chín trên khuôn gang nóng. Nhân bên trong có thể là trứng, pate, bò khô, trứng cút, xúc xích, hoặc truyền thống là thịt và trứng.
Quá trình ép bánh (ảnh: sưu tầm)
Sau khi ép, bánh mềm dai, thơm lừng, ăn kèm đu đủ chua ngọt, rau răm và nước mắm – cực bắt vị.
Bánh ép Huế (ảnh: sưu tầm)
Ngoài ra còn có loại bánh ép khô Huế ăn cực kì ngon
Bánh ép khô Huế (ảnh: sưu tầm)
Điểm thú vị là bạn có thể yêu cầu ép mềm, ép giòn hoặc vừa phải. Mỗi kiểu lại cho ra một loại bánh có độ “gây nghiện” riêng. Người Huế ăn bánh ép không chỉ để no mà còn để… tám chuyện, chờ bạn, hẹn hò.
Bạn có thể ăn với 2 loại mắm cay và mắm nêm (ảnh: sưu tầm)
Gợi ý một số quán bánh ép ngon ở Huế:
- Bánh ép chị Xí – 22/103 Nhật Lệ, TP Huế
- Bánh ép Gia Di – 101 Nhật Lệ, TP Huế
- Bánh ép O Tý – 7 Nguyễn Huệ, TP Huế
“Đi Huế mà chưa ăn bánh ép là coi như chưa từng làm teen Huế!”- Vị dai dai của bánh, mặn ngọt của nước chấm, cay the của ớt và thơm thơm rau răm – tất cả hòa quyện tạo nên một món ăn vặt vừa bình dân vừa đậm đà như chính con người xứ Huế.
Chè Huế – Ngọt ngào một cõi cố đô
Nếu bún bò, bánh bèo là “món chính” thì chè Huế chính là dấu chấm ngọt ngào không thể thiếu trong bản giao hưởng ẩm thực xứ Kinh kỳ. Người Huế không chỉ ăn chè để giải nhiệt, mà còn để… cảm nhận cái tinh tế trong từng muỗng nhỏ. Chè Huế có hàng chục loại – mỗi loại là một hương vị, một sắc màu và một câu chuyện riêng.
Chè Huế đa dạng và phong phú (ảnh: sưu tầm)
Một số món chè Huế mà nhất định bạn phải thử qua:
Chè bột lọc heo quay: nghe lạ nhưng cực hút khách. Vị mặn ngọt xen lẫn, bột lọc dai dai bao miếng thịt heo quay rim ngũ vị.
Chè bột lọc heo quay (ảnh: sưu tầm)
Chè đậu ngự, đậu xanh, đậu đỏ: truyền thống, thanh mát, nấu với nước dừa thơm dịu.
Chè đậu ngự chan với nước cốt dừa thơm béo (ảnh: sưu tầm)
Chè khoai tía, chè sắn, chè môn: dẻo mềm, bùi béo – gắn liền với mùa đông Huế.
Chè khoai tía (ảnh: sưu tầm)
Chè hạt sen long nhãn: thanh tao, nhẹ nhàng – đúng chuẩn ẩm thực cung đình.
Chè hạt sen long nhãn (ảnh: sưu tầm)
Chè trái cây, chè thập cẩm: hiện đại hơn, sắc màu rực rỡ, topping siêu đa dạng.
Chè thập cẩm Huế ngọt mát cho ngày hè (ảnh: sưu tầm)
Chè Huế không chỉ ngon mà còn đẹp như một bức tranh, sự kết hợp hài hòa giữa màu sắc, hương thơm và độ ngọt vừa phải làm chè Huế trở nên đặc biệt: ăn một ly, muốn thử thêm mười loại.
Gợi ý một số quán chè ngon tại Huế:
- Chè Mợ Tôn Đích – 20 đường 3/2, TP Huế
- Chè Hẻm – 29 Hùng Vương, TP Huế
- Chè Cung Đình – 31 Nguyễn Huệ, TP Huế
Đi Huế, đừng chỉ ăn món mặn. Hãy để một ly chè kết lại hành trình bằng vị ngọt nhẹ nhàng, như chính con người nơi đây vậy.
Nem lụi – Bún thịt nướng – Bánh khoái
Ẩm thực Huế không chỉ nổi tiếng bởi nét tinh tế trong các món cung đình mà còn bởi những món ăn chơi dân dã, mang đậm hương vị miền Trung – vừa đậm đà, vừa chân chất. Trong đó, không thể không nhắc đến ba cái tên “huyền thoại”.
Nem lụi – Mùi than nướng thơm lừng, cuốn một phát là mê
Nem lụi Huế được làm từ thịt xay nhuyễn trộn mỡ, sả, tiêu, quấn quanh que tre hoặc sả rồi nướng trên than hồng.
Nem lụi trước khi nướng (ảnh: sưu tầm)
Nem lụi ám mùi than thơm lừng (ảnh: sưu tầm)
Khi ăn, cuốn với bánh tráng, rau sống, khế, chuối chát…, chấm với nước lèo sền sệt từ gan, đậu phộng và mè rang – béo bùi, mặn ngọt cực cuốn. Ăn một cuốn rồi là khó dừng lại.
Bánh tráng cuốn nem lụi kèm với các loại rau sống (ảnh: sưu tầm)
Bún thịt nướng – món ăn trưa quốc dân xứ Huế
Thịt heo được ướp đậm đà rồi nướng thơm lừng, ăn kèm bún tươi, rau sống, đậu phộng rang và hành phi.
Bún thịt nướng xứ Huế (ảnh: sưu tầm)
Tất cả được “kết nối” bằng chén nước mắm pha chuẩn vị – mặn, ngọt, cay vừa phải. Món ăn vừa mát, vừa đủ chất, thích hợp cho mọi bữa ăn trong ngày.
Thịt được ướp và nướng lên rất đậm đà (ảnh: sưu tầm)
Bánh khoái – Bản giao hưởng giữa giòn rụm và béo bùi
Vỏ bánh giòn rụm làm từ bột gạo, nhân có tôm, thịt, giá, trứng, ăn kèm với rau sống và nước lèo đặc biệt.
Bánh khoái (ảnh: sưu tầm)
Nước chấm bánh khoái cũng là điểm nhấn: nấu từ gan heo, mè rang, tương và đậu phộng xay – béo mà không ngấy, ăn là nhớ mãi.
Bát nước lèo không thể thiếu (ảnh: sưu tầm)
Gọi là “khoái” vì… ăn là khoái khẩu!
Bánh khoái xứ Huế (ảnh: sưu tầm)
Gợi ý một số địa điểm du khách có thể thưởng thức những món trên tại Huế:
- Quán Hạnh – 11 Phó Đức Chính, TP Huế
- Nem lụi Bà Tý – 81 Đào Duy Từ, TP Huế
- Bún thịt nướng Huyền Anh – 52 Kim Long, TP Huế
Ăn một lần là nhớ, ăn nhiều lần là ghiền – Đó là sức hút khó cưỡng của ẩm thực đường phố Huế.
Ẩm thực Huế không chỉ để no, mà để nhớ. Đó là dư vị nhẹ nhàng len lỏi nơi đầu lưỡi, là cảm giác an yên khi ngồi trước một mâm cơm thanh đạm nhưng đầy yêu thương. Đó là cách người Huế gửi gắm tấm lòng mình vào từng món ăn, để dù bạn là ai, đến từ đâu, một lần thưởng thức cũng đủ để đem lòng yêu mến mảnh đất này.
